Günümüzde rutin aşılar, yaşamı tehdit eden 20’den fazla hastalığa karşı etkili savunma sağlamaktadır. Dünya Sağlık Örgütü’nün paylaştığı bilgilere göre aşılama sayesinde her yıl difteri, tetanoz, boğmaca, grip ve kızamık gibi hastalıklardan 3,5-5 milyon ölümün önüne geçilebiliyor.
Öte yandan, Covid-19 pandemisi nedeniyle rutin aşılamadaki yavaşlamayla birlikte dünyanın her bölgesinde kızamık, çocuk felci ve difteri gibi aşıyla önlenebilir hastalıkların salgınları arttı. Dünya Sağlık Örgütü ve Amerikan Salgın Hastalıklar Merkezi gibi kurumların paylaştığı bilgilere göre, bir Tevazu 2020’den beri düşüşte. Son iki yıldaki COVID-19 salgını ve buna bağlı kesintiler sağlık sistemlerini zorladı. 2021’de 25 milyon çocuk en az bir rutin aşıyı kaçırdı ve 18 milyon çocuk hiç aşı olmadı. 2021’de yaklaşık 40 milyon çocuk artan kızamık tehdidiyle karşı karşıya kaldı ve tahminen 128.000 çocuk kızamıktan öldü.
UNICEF ise dünya genelinde düşüş yaşayan rutin aşılamayla ilgili şu bilgileri paylaştı:
Küresel aşılama azalmaya devam ediyor. 25 milyon çocuk hayat kurtaran aşıları kaçırdı. Bu sayı 2020’den 2 milyon, 2019’dan 6 milyon fazla. Difteri-tetanoz-boğmacanın (DTP3) üçüncü dozunun küresel kapsama oranı yüzde 86’dan yüzde 81’e düşerek 2008’den bu yana en düşük seviyeye indi. Dünya Sağlık Örgütü ve UNICEF’in ulusal aşılama kapsamındaki tahminleri de gösteriyor ki; 112 ülke, 2019’dan bu yana DTP3 kapsamında durgunluk veya düşüş yaşadı ve bu ülkelerden 62’si en az yüzde 5 oranında geriledi. Sonuç olarak 2021’de 25 milyon çocuk aşılanmadı veya eksik aşılandı ve 18 milyon çocuk aşılanmadı.
Aşıda ortayı kapatma çağrısı
Her yıl Nisan ayının son haftası olan 24-30 Nisan tarihlerinde kutlanan Dünya Aşı Haftası öncesinde aşılamada ortalık kapatılarak “yetişme” daveti yapıldı. Dünya Sağlık Örgütü, 2023 yılı Dünya Bağışıklama Haftası temasını “Büyük Yetişme” olarak belirlemiştir. Bu tema ile başta çocuklar olmak üzere 2019 yılından itibaren çeşitli nedenlerle aşı takvimini kaçıranların aşılanarak hastalıklara karşı bağışıklanması amaçlanıyor. Aşısız çocukların aşılı akranlarını yakalaması için küresel bir davette bulunan DSÖ’den yapılan yazılı açıklamada şu ifadelere yer verildi:
Dünya Aşılama Haftası
“Büyük Büyüme teması altında DSÖ, daha fazla insanın, özellikle çocukların önlenebilir hastalıklardan korunmasını sağlamak için ülkelerde ilerlemeyi hızlandırmak için ortaklarla birlikte çalışıyor. 2023, temel aşılamada kaybedilen ilerlemeyi telafi etmek için küresel fırsatımızdır. Aşıları kaçırmış milyonlarca çocuğa ulaşmamız, temel aşılama kapsamını en az 2019 seviyelerine getirmemiz ve aşı sağlamak ve topluluklarda ve ülkelerde kalıcı savunma oluşturmak için temel sağlık hizmetlerini güçlendirmemiz gerekiyor. Dünya Bağışıklama Haftası’nın amacı, daha fazla çocuğun, yetişkinin ve topluluklarının aşı ile önlenebilir hastalıklardan korunurken daha mutlu ve sağlıklı yaşam sürmelerine yardımcı olmaktır. Her yıl Nisan ayının son haftası olarak kutlanan Dünya Bağışıklama Haftası için, küresel bağışıklama camiası aşıların hayat kurtarıcı gücünü kutlamak için bir araya geliyor. Bu yılın teması, Büyük Yakalama, onları hastalıktan, sakatlıktan ve ölümden korumaya yardımcı olan aşıları kaçıran çocukları bulup aşılamak için acil ve kritik ihtiyaç konusunda farkındalık yaratmak için bir fırsattır” (BSHA – Bilim ve Sağlık Haberleri Ajansı) )
